Chinezen als werkwoord of bevolkingsgroep
Chinezen als werkwoord of bevolkingsgroep.
Chinezen als werkwoord betekent tegenwoordig heroïnedampen snuiven, vroeger ging het in het Amsterdam waarin ik opgroeide om opium snuiven (zogenaamde opiumkits) in de Binnenbantammerstraat en omgeving, een soort Chinatown.
Ook staat het voor heerlijk Chinees eten verorberen. En daar weten de Nederlanders alles van.
Als je dan naar de bevolkingsgroep kijkt, dan is het beeld van ‘de Chinees’ vooral het restaurant met zijn typische Aziatische aankleding, waar je voedsel uit China kon eten en ook vaak Indische maaltijden kon nuttigen; niet duur maar wel lekker. Daarnaast kon je ook je eten afhalen. Legendarisch is de opmerking van Gordon bij ‘Holland’s Got Talent’ naar een zanger van Aziatische komaf of hij ‘nummer 39 met rijst’ zou gaan zingen. Het werd wereldnieuws met veroordelingen van discriminatie tot zelfs racisme. Geintjes en grappen als ‘spleetogen’ en de ‘r’ niet kunnen uitspreken, horen daar natuurlijk ook bij.
Iets meer inzoomend op de Chinezen in Nederland, o.a. via het boek ‘De bananengeneratie’ en de documentaire ‘Pete en de bananen’ van journalist Peter Wu, ontstaat het beeld van hardwerkende Chinezen in de horeca, waardoor er weinig tot geen tijd overbleef voor het gezinsleven. Drijfveer voor dat harde buffelen was dat hun kinderen het beter moesten krijgen dan zijzelf. Wat daar ook bij hoorde, was alles accepteren wat je naar je hoofd kreeg. Nooit de confrontatie zoeken, maar duiken.
De latere generaties hebben daar ook veel last van gehad, omdat zij zich minder wilden laten vernederen én omdat het opgroeien tussen twee culturen ook niet gemakkelijk is. Veel meewerken in de horecagelegenheid van je ouders en studeren, maar ook nog een sociaal leven er op na houden. Dat gaf met name problemen wanneer de Chinese kinderen met niet-Chinese potentiële partners thuiskwamen. Voor Peter Wu kwam daar zijn homoseksuele geaardheid als extra probleem nog bovenop.
Dat stereotypische beeld geeft mij veel herkenning met betrekking tot de Indische Nederlanders, waar ik over gelezen en van gehoord heb. Zonder bezit of iets naar Nederland komend, van begin af aan opnieuw een bestaan opbouwen en alles doen om toch succesvol te worden, met name voor de volgende generatie. En daar heb ik hele grote bewondering voor!
Recent nog, bij de Covid-19-uitbraak, toen vanuit China de pandemie uitbrak, kon je lezen hoe Chinezen hier in Nederland het moesten ontgelden toen zij discriminerende opmerkingen moesten incasseren. Alsof zij het virus hadden gemaakt en veroorzaakt.
Een beetje hetzelfde als bij de Molukse acties in de jaren 70 (bezetting school, ambassade en treinkaping) waarbij elke Indische Nederlander met een Aziatisch uiterlijk opeens een Molukker werd en met de nek werd aangekeken en/of opmerkingen naar het hoofd kreeg geslingerd. Even werd vergeten hoe we konden genieten van Anneke Grönloh, The Blue Diamonds en The Tielman Brothers, om een paar Indische muzikanten te noemen. Chinezen als werkwoord of bevolkingsgroep.
Waar NL groot in is en blijft, is een gebrek aan onderscheid (kunnen) maken: een eenling is onmiddellijk representant van de hele groep. Een Nederlands soort pathologische, visuele beperking van de bovenste plank. Maar om dat dan direct discriminatie te noemen?
Zonder iedereen over één kam te scheren, lijkt een gebrek aan inlevings- en invoelingsvermogen in onze Nederlandse volksaard gebakken. Zonder te (kunnen) beseffen wat wij deze mensen aandoen. En daar kunnen we dus nog een hoop leren en vooral verbeteren richting acceptatie, integratie (vanuit die NL-volksaard) en respect. Chinezen als werkwoord of bevolkingsgroep.
En …..o ja, eet smakelijk!!!
Auteur: Guus