Fusie PostNL en Sandd
Fusie PostNL en Sandd. De twee grote concurrenten op de Nederlandse postmarkt hebben elkaar gevonden. Met name voorman van Sandd, de heer Ronald van de Laar, is een groot voorstander van de fusie. Zoals hij eerder zijn akkoord aan de fusie heeft gegeven pleit hij als een echte verkoper (cashen?) voor de overname door PostNL. In 2018 had PostNL een omzet van 1,8 miljard en Sandd meer dan 1,7 miljard.
Toch zitten er wat merkwaardige kanten aan deze fusie. Van alle kanten wordt gewaarschuwd voor het al decennia lang bestaande monopolie van PostNL en diens voorgangers (eerder PTT, KPN, TPG), dat met de fusie wederom wordt voorgezet. In het verleden werd elke concurrent uit de markt geprijsd door de eigen dienst een tijdje onder de concurrentprijs aan te bieden tot die concurrent het loodje had gelegd. Deze fusie zal ongetwijfeld leiden tot een prijsverhoging door gebrek aan concurrentie, waarschuwen deskundigen. En het niet meer vermelden van de prijs op een postzegel werkt fantastisch voor PostNL want de prijs van een postzegel is in 10 jaar tijd gestegen van 44 naar 83 cent! Fusie PostNL en Sandd.
En dat gevaar van een monopolie is één van de grote beoordelingspunten van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Dat doen ze altijd, hoe blijft (vrije) marktwerking nog in tact als deze fusie door gaat. Vaak moesten bedrijven opsplitsen vanuit hun marktdominantie. Daarom hebben we ook aanbestedingen, zelfs in de zorg (jeugd, ouderen, thuiszorg zelfs onder kostprijs met omzetting vaste contracten naar dezelfde dan onderbetaalde zzp-ers).
Nu doet zich het merkwaardige feit voor dat de ACM nu al aangeeft (wat ze nog nooit eerder hebben gedaan) dat beide fusiepartijen bij een negatief keuze van de ACM altijd om toestemming kunnen vragen aan mevrouw Mona Keizer, staatssecretaris Economische Zaken en Klimaat, op grond van een gewichtige reden van algemeen belang die zwaarder weegt dan de te verwachten belemmering van de mededinging. Dat doet de ACM omdat zij naar verwachting met een negatieve keuze over deze fusie zal besluiten (leidt tot marktaandeel van PostNL van 98%!). En in Tweede Kamer is een meerderheid blij met deze megafusie.
Wat speelt een rol? Uiteraard weten we dat de postmarkt krimpt door de groeiende digitale communicatiemogelijkheden. Maar er blijven nog papieren stukken over en de bezorging daarvan is duur in zogenoemde krimpgebieden. Dus dan moet er geld bij in dunbevolkte regio’s. Daar maak je geen winst mee.
Maar de postmarkt heeft (daarmee) ook een publieke functie. Dat kan geen argument zijn om de fusie toch doorgang te laten vinden, want dat kennen we ook bij de noodzakelijke beschikbaarheid van het openbaar vervoer, (mobiele) telefoon en beeld-en-geluid-kabels.
Uit ervaring weten we dat banken niet te groot mochten en mogen worden om bij een dreigend faillissement ze als overheid te moeten overnemen, en zoals ziekenhuizen ook niet te groot meer mogen worden om dezelfde reden (denk aan Slotervaart- en IJsselmeerziekenhuizen), wordt de postbezorging bij een doorgaande fusie ook zo groot dat ze niet meer failliet kunnen en mogen gaan vanuit die publieke functie in een privaat bedrijf.
Overigens is het evenzeer merkwaardig, gezien het feit dat de liberale regering, plotseling wel aandelen koopt van KLM-Air France om invloed te houden op onze (gebakken) lucht-vaart, ziekenhuizen niet voldoende in de financiële gaten houdt, maar hier een monopolie lijkt te gaan versterken.
Wordt het nu: STOP PostNL! Of worden ‘politiek’ en ‘post-ethiek’ nu synoniemen? Fusie PostNL en Sandd.