PARALLELLEN ZWARTE PIET EN WERKNEMERS:
Het is duidelijk – al verzet menigeen zich er nog tegen – maar met de handhaving van zwarte piet doen we aan discriminatie. Het is een symbool van de knecht in een slaafse onderdrukking, hij kan het dak op en de schoorsteen in.
Als we naar werknemers kijken is er niet zo veel verschil. Ook die worden zeker niet altijd serieus genomen. Uit medewerkerstevredenheidsonderzoeken (leuk woord voor het scrabblespel wat u voor Sinterklaas kunt geven) komen boven verwachting veel situaties van verbaal en/of sexueel geweld en intimidatie voor. Maar de collega’;s en leidinggevenden zijn zich daar niet van bewust. Toch wordt pesten een steeds meer aandachtvragend afwijkend gedrag. Dat kan allemaal niet meer met of als een geintje worden afgedaan.
Als je kijkt naar leidinggeven dan leveren de wetenschappen (sociale, arbeids- en organisatiepsychologie, personeelswetenschappen) aan hoe we het beste met medewerkers om kunnen gaan om hen niet alleen tevreden en met arbeidsvreugde te laten werken, maar als niet gering bijproduct ook nog eens op betrokken wijze een hogere productiviteit teweeg te brengen. En toch doen we het niet zo. Het lijkt een beetje op kwakzalven in de medische wetenschap (mag hier ook kwalzalven heten).
Ook de veranderkunde geeft precies aan welke stappen je hoe moet zetten om gemotiveerde medewerkers positief vorm te laten geven aan de veranderingsprocessen in werkwijzen en (delen van) organisaties. Doen we lekker niet!
Nu de verschillen tussen zwarte piet en werknemers. De eerste bestaat niet, maar er zijn talrijke mensen die – als zij al werk hebben door niet op hun buitenlandse achternaam gediscrimineerd te worden op de arbeidsmarkt – zich met tegenzin naar het werk slepen omdat ze afgebekt worden, gepest, genegeerd, etc. in veel gevallen ook leidend tot arbeidsverzuim, burn-out en blijvende persoonlijke beschadigingen. Tweede verschil: we maken ons ontzettend druk om handhaving van die zwarte piet. Maar voor dezelfde dingen bij werknemers krijgt niemand, noch organisatiemanagement en -leidinggevenden, noch directe collega’s, de zwarte piet. Terwijl dat – nog los van de bedrijfsmatige verliezen – wel degelijk om echte mensen gaat die kennelijk wel mogen tot moeten lijden.
Merk-WAARD-ig!