Toe(ts) aan een jongere generatiekloof
Toe(ts) aan een jongere generatiekloof
JONGERENGENERATIETOETS:
Op voorstel van het Jongerenplatform van de Sociaal Economische Raad (SER, een overleg- en adviesorgaan van vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en overheid) zal bij nieuwe wet- en regelgeving een zogenoemde ‘generatietoets’ plaatsvinden. Toe(ts) aan een jongere generatiekloof.
De regering vindt dat een goed voorstel en gaat hiermee experimenteren in de komende periode (tot de verkiezingen?), maar zal ook naar verdere uitwerking hiervan kijken in overleg met onder andere relevante jongerenorganisaties, de planbureaus, de Raad van State en de Sociaal Economische Raad. Het betreft dus geen ‘generatietoets’, maar een ‘jongerengeneratietoets’ (andere generaties komen niet aan bod). Maar dat terzijde.
De minister van binnenlandse zaken zou later dit jaar – zo werd in maart 2020 afgesproken – een terugkoppeling geven. Het jaar is nog niet om!
Waarom een generatietoets? De heer Koolmees (D66) zei hierover: ‘Het is goed dat de jongeren van de SER hun zorgen hebben gedeeld over de stapeling van problematiek bij één generatie, namelijk de jongeren. Gelukkig is het kabinet al goed op weg om die zorgen aan te pakken. Maar we zijn er nog niet. Daarom vinden we het heel belangrijk om de kritische blik van jongeren structureel te betrekken bij ons werk.’
Laat dit even goed doordringen! De stapeling van de problematiek: dan denk ik onder andere aan huisvesting, studiekosten en -leningen, flexarbeid. We hebben nu drie kabinetten Rutte (VVD) gehad in verschillende samenstelling. En wat hebben die gedaan op deze terreinen?
Het studieleenstelsel is ingevoerd in 2017. Vanaf 2015 gold al een overgang van de oude studiefinanciering naar de studielening. Een forse achteruitgang waar jongerenorganisaties veel en vaak kritiek op zijn blijven geven. De weerstand bij de politiek neemt toe maar er is (nog) niets mee gedaan.
Het woningtekort in Nederland is de laatste jaren flink toegenomen, en dat heeft niet alleen met de stikstofcrisis te maken, waardoor de (woning)nieuwbouw stagneerde. Er is steeds meer een tekort aan betaalbare (huur)woningen ontstaan door meerdere oorzaken. Daar reageren de achtereenvolgende regeringen niet of nauwelijks op. Toe(ts) aan een jongere generatiekloof.
En dan die flexarbeid. In het vorige kabinet Rutte II stonden op het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid twee bewindspersonen aan het roer van de PvdA (Partij van de Arbeid). Minister Asscher en staatssecretaris Klijnsma hebben de arbeidsmarkt soepeler willen maken door vaste arbeid minder vast te maken en flexarbeid minder flex. Dat deden zij in overleg met werkgevers en werknemers, maar tegen alle adviezen in zette minister Asscher zijn plannen door, waardoor het makkelijker werd vaste mensen te ontslaan. Echter, door de termijnen van en het aantal opeenvolgende tijdelijke contracten te verminderen (alvorens een vast contract te moeten aanbieden), deed zich het omgekeerde effect voor: er kwamen niet of nauwelijks vaste contracten meer bij en het aantal vaste contracten dat er al was, nam af. Met name de ZZP-vorm (Zelfstandige Zonder Personeel) nam gedurende de Rutte-kabinetten steeds verder toe.
Weg vaste medewerkers, al konden die wel terugkomen als ZZP-ers voor vaak veel minder inkomen dan het vaste salaris en geen rechten naar inkomen bij arbeidsongeschiktheid, recht op verantwoorde arbeidsomstandigheden, geen opvang bij gebrek aan werk (voorheen werkloosheidsuitkering), wel alle aansprakelijkheidsrisico’s, geen pensioenopbouw. Alle risico’s bij de werker en aanzienlijk veel kostenvermindering bij de werkgevers. We zien dit al jaren bij vooral de zorg (met name thuiszorg), bezorgers van post en pakketten, maar ook bij maaltijdbezorgers. Maar die negatieve effecten, waren dus vooraf bekend, en de overheid deed niets.
Terug naar minister Koolmees. Het enige waarbij de regering ‘al goed op weg is’, is het pensioenakkoord, al laat de uitwerking nog op zich wachten. Maar de huisvesting? De studieleningen? Flexarbeid? Geen enkele merkbare verandering!
Toch ‘…heel belangrijk om de kritische blik van jongeren structureel te betrekken bij ons werk.’ Hebben ze dan zo lang zitten slapen, dat ze alle adviezen en kritische geluiden niet hebben gehoord? Toe(ts) aan een jongere generatiekloof.
Auteur: Guus