En stok die werkt
Een stok die werkt.
Even over asielzoekers in Nederland. Zoals bekend moeten die nogal lang wachten voor zij definitief weten of zij in Nederland mogen blijven en niet terug hoeven naar het land van herkomst. Dat geldt zowel voor economische vluchtelingen als mensen die gevlucht zijn omdat zij vervolgd worden voor redenen die wij, over het algemeen in Nederland en veel andere westerse landen, niet als misdaad zien. Denk o.a. aan homoseksuelen, lesbiennes, transgenders, maar ook vanwege hun godsdienst, ideeën of vanwege oorlog en de kans daardoor – heel mild uitgedrukt – vervolgd en/of opgepakt te worden.
De wettelijke proceduretermijn is vanaf de komst bij het aanmeldcentrum: 6 dagen bijkomen en voorbereiden voor gesprekken. Dan gesprekken met IND (de Immigratie- en NaturalisatieDienst) en na maximaal 8 dagen volgt een beslissing op de aanvraag, tenzij er meer onderzoekstijd nodig is; de verlengde procedure. Binnen 6 maanden neemt de IND een besluit over een verblijfsvergunning en ook die termijn kan voor verder onderzoek verlengd worden en wel tot maximaal 15 maanden. De praktijk is anders: nu wordt die maximale termijn vaak overschreden tot soms wel twee jaren (dus 9 maanden meer). Een stok die werkt.
Onze VVD-staatssecretaris voor Justitie en Veiligheid, mevrouw Ankie Broekers-Knol, ging er in november vorig jaar nog van uit dat er voor dit jaar zo’n € 17 miljoen uitbetaald zou moeten worden. Maar begin maart 2020 bleek uit een interne nota de becijfering bijgesteld naar € 70 miljoen, maar de staatssecretaris gaat nu uit van een miljoen euro per week (dus ± € 52 miljoen; een verschil van ruim € 17 miljoen). Anders gezegd: hoe kan dat zo snel oplopen zonder dat de staatssecretaris dat weet en aan de 2e Kamer meedeelt?
En wat doet mevrouw Broekers nu? Er komt een taskforce die de huidige achterstand van 14.000 nog niet afgehandelde aanvragen met een dwangsom voor het eind van 2020 moet wegwerken. Daarnaast heeft zij een wetsvoorstel ingediend – inmiddels door het kabinet geaccepteerd – waarmee de dwangsom wordt afgeschaft. Gevraagd waarom ze dat doet, want dit was toch de stok achter de deur om de overheid zich aan de termijnen te laten houden, antwoordt zij ‘Maar heeft die stok de afgelopen jaren gewerkt, vraag ik u dan?’ Dat is de reden waarom zij deze wetsbepaling afschaft.
Dus even begrijpen wat zij doet. De overheid ontwerpt een wet en zegt daarbij: als wij ons niet aan de wettelijke termijn houden, geldt daarvoor een dwangsomrecht voor degene die niet binnen die wettelijke termijn een besluit van de overheid heeft gehoord.
En nu zegt die zelfde overheid, omdat ik me niet aan die wettelijke termijn kan houden, omdat ik de afgelopen jaren fors heb bezuinigd op de IND, schaf ik zelf wel die dwangsom af. Met haar uitspraak zegt ze dus ook dat er ondanks die tasforce geen enkele reden is om de doelstelling te halen om voor eind 2020 al die zaken te hebben afgerond. Een stok die werkt.
En nog erger, diezelfde mevrouw Broekers-Knol wilde de belangrijkste rechtsbijstand tijdens die asielprocedure afschaffen (dan kan er ook niks geclaimd worden), maar met het afschaffen maakt zij een groot gebaar door die rechtsbijstand in tact te laten. Wel benadrukt ze dat de asielzoekers al gratis huisvesting, voeding en medische zorg krijgen. Welkom in Nederland vakantieland. Het gaat nog steeds om vluchtelingen. Wat genereus, op-en-top menselijk en empatisch is deze vrouw.
Zo wordt de stok die de overheidshond zou moeten slaan om zich aan de wet te houden omgevormd tot een stok die de gedupeerde slaat, te weten de asielaanvrager.
Hoe failliet wil je het hebben in onze rechtstaat? Alles wat er bij mij ‘stokt’, is mijn ademhaling!