Is Rutte geradicaliseerd

Is Rutte geradicaliseerd

 

Onze demissionaire premier Rutte kweekt regelmatig hoge verwachtingen. En zoals we inmiddels van hem gewend zijn, vallen die menigmaal tegen. Dat onderdeel van de nieuwe bestuurscultuur wat hij ons in het vooruitzicht stelde blijft in elk geval bij het oude (en helaas vertrouwde). Is Rutte geradicaliseerd?

 

Hij zou ons trakteren op ‘radicale ideeën‘ voor een nieuwe manier om politiek te bedrijven. Wauw, dat wordt echt een ommezwaai van jewelste. In Nieuwsuur zou hij zijn wereldschokkende aanpassingen onthullen. We lopen ze even na:

• De Tweede Kamer dient versterkt te worden in haar dualistische rol. Dat is nogal radicaal. En hoe?! Door het gestructureerde wekelijkse overleg met de fractieleiders van de coalitie af te schaffen. Alsof die afstemming niet via andere middelen (telefoon, zoom, etc.) plaats kan en zal vinden, want er moet afgestemd worden. En voordat er akkoorden met maatschappelijke organisaties worden gesloten, wordt dit eerst besproken in de Tweede Kamer. Is dat eerder een probleem geweest? Nauwelijks vernieuwend en zeker niet radicaal.
• Meer en sneller informatie geven. Huh? Dat houdt dus in: niet eerst grote delen zwartgelakt toesturen en dan door de Tweede Kamer teruggefloten worden en alsnog (bijna) ongelakt toesturen. Het scheelt een stap en veel tijd, en is ook meer. Maar om nu te zeggen dat dat radicaal is?
• Burgers moeten meer toegang hebben tot het recht. In de Rutte-kabinetten is dat juist steeds verder beperkt, omdat er teveel gebruik van werd gemaakt. De sociale advocatuur is geminimaliseerd. Dus nu draaien we dat terug? Eerst zien en dan geloven. Hoezo radicaal (kaal was het al)?
• De uitvoeringsorganisaties moeten een toezichthouder krijgen die ze terug kan fluiten als dat nodig is. Hoe dan? Het UWV (o.a. werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsuitkering) heeft een klachtenservice en als je daar niet uitkomt, kun je naar de Nationale Ombudsman. En ook de Belastingdienst heeft een klantenbehandelaar en kom je er daarmee niet uit, dan ook kun je je wenden tot de Nationale Ombudsman. Maar de heer Rutte wil nu een toezichthouder op die uitvoeringsorganisaties? De huidige Nationale Ombudsman levert kritiek op dit idee, want hij fungeert als vangnet en bezorgt regelmatig rapporten over hoe beroerd de burger door die uitvoeringsorganisaties wordt behandeld. Maar áls die rapporten al worden gelezen, er wordt niets mee gedaan. Dus geen extra onzinnige toezichthouder erbij voor of tegen de regeringsbesluiten. Nee, de politiek moet zélf nadenken over hoe en wanneer de uitvoering niet goed verloopt en de Ombudsman daarin juist overbodig maken. Radicaal? Nou, niet echt dus. Meer een Pavlov-reactie voor als er iets niet goed is gegaan.

Het is dus niks radicaal, maar ‘oude wijn in oude zakken’. Hij gaat ook niet ineens veranderen en wil geen grote hervormingen doorvoeren. Ja, dat snap ik als ik die ‘radicale’ plannen zie. Anders gezegd, het gaat niet, nauwelijks of heel langzaamaan veranderen.

 

Wel was de heer Rutte, als dé exponent van de ‘oude bestuurscultuur’, heel veel aan het toegeven dat hij veel verkeerd heeft gedaan en dat dat dan anders moet. Is daarmee de kous af? Voor de heer Rutte wel. Kortom, hij heeft veel miskleunen begaan die nu teruggedraaid moeten worden (o.a. rechtspraakbezuinigingen), dan wel in een tergend langzaam tempo worden hersteld (kindertoeslagenaffaire). Hij heeft mede levens van burgers verwoest. En hij zou nu de man zijn die een nieuwe bestuurscultuur gaat neerzetten?

 

Het doet een beetje denken aan de heer Boris Johnson, die niet bepaald eerlijk is geweest in het realiseren van het Brexit-referendum en dan, nu hij de buit binnen heeft, zegt dat hij het terug gaat draaien en dat hij dat kan. Maar tegen een Schots referendum is en blijft hij, omdat hem dat niet uitkomt. Niet bepaald geloofwaardig. En dat geldt op dezelfde manier voor de heer Rutte, die een nieuwe bestuurscultuur gaat neer zetten. Is Rutte geradicaliseerd?

 

Maar eerst moeten we een nieuw kabinet Rutte IV hebben, want anders kan hij ons niet redden van de tien jaren aan oude bestuurscultuur, waar hij dankbaar leiding en vorm aan heeft gegeven. Kortom: eerst creëer je een Radikaalslag ten koste van (een groot deel van) de burgers en vervolgens presenteer je je als de bekeerde onschuld die ons wel eens even uit de misère gaat halen. Hoe zeggen we dat in goed Nederlands? ‘No way’. Is Rutte geradicaliseerd?

]

Auteur: Guus