Leefstijlgeneeskunde een brug te ver
Leefstijlgeneeskunde een brug te ver. Een pleidooi voor ‘leefstijlgeneeskunde’ (NRC 4 april 2018) promoot een nieuw medisch specialisme om leefstijlziekten aan te pakken. Goed voor patiënt, premiebetaler, naast medische en financiële winst. Wat wil je nog meer?
Een onderzoekssamenwerking van VGZ (zorgverzekeraar), TNO (onderzoeksinstituut) en het LUMC (Leids Universitair Medisch Centrum) rond omkeerbaarheid van diabetes-2 heeft goed gewerkt en verdient navolging, is hun pleidooi. Oorzaak waarom dat nu niet gebeurt is een gebrek aan onderzoeksgelden, want niet interessant voor de markt om iets te patenteren, aldus de schrijvers.
Er worden drie voorwaarden genoemd: een volwassen onderzoeksbudget (kosten worden niet aangegeven), een volwaardig medisch specialisme (ontwikkelen apart specialisme met opleidingsbevoegdheden is nauwelijks te becijferen, los van de tijdspanne die een dergelijke operatie in beslag neemt) en politieke slagkracht hiertoe van de zorgbewindslieden (?).
Maar wat is het bezwaar om leefstijlgeneeskunde binnen bestaande specialismen onder te brengen, zoals diabetes nu bij internisten, dan wel in samenwerkingsverbanden tussen verschillende medisch specialistische onderzoekers en behandelaars (holistische benadering)? Kan zo’n diabetes-onderzoeksbudget niet ook gevonden worden voor andere leefstijlziekten? Maar meer nog: zou de politieke slagkracht niet vooral richting een ontmoedigingsbeleid op een ongezonde leefstijl moeten gaan. Denk aan accijnzen op suiker en vet in voedingsproducten (zoals bij alcohol en rookwaren). Die inkomsten kunnen naar de beoogde onderzoeksbudgetten.
Maar ook beloningen, bijvoorbeeld belastingaftrek (uit accijnzen) of zorgpremiekorting voor voldoende bewegen in een samenwerking van zorgverzekeraar en sportscholen (op termijn minder zorgpremie). Daarmee wordt ook meer verantwoordelijkheid neergelegd bij de mensen zelf. En daar gaat het toch om! Als de leefstijl van de mens (=potentiële patiënt) niet door die mens zelf verandert, kan de gepromote leefstijlgeneeskunde (kosten?) steeds verder uitdijen.
En zie in het Verenigd Koninkrijk waar per 1 maart 2018 de suikerbelasting op frisdranken is ingevoerd (wet aangenomen in maart 2016): de frisdrankenindustrie kon opeens wel de suikerhoeveelheden verminderen, waar zij dit jaren zelf zouden regelen, maar nooit deden. Hetzelfde gebeurt daar nu met plastic rietjes, die opeens zijn geminderd na een programma over de effecten van de plastic oceaansoep. Dus het werkt wel om een belasting c.q. accijns in te voeren op suiker, zout en vet. En ook de bewustwording heeft effect op plasticverbuik.
Maar helaas zijn de ministers en staatsecretarissen van Volksgezondheid (welke dan en van wie?) nog niet aan een andere leefstijl toe dan het pamperen van de voedings- en plasticverpakkingsindustrie.