Noord-Ierse Brexit
Noord-Ierse Brexit
Bij de uittredingsovereenkomst die het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben gesloten was de regeling rond Noord-Ierland een heikel punt.
Ter verduidelijking: het Ierse eiland omvat het land Ierland en het deel Noord-Ierland wat staatkundig bij het VK hoort, maar niet op het Britse eiland ligt.
In Noord-Ierland zijn twee groepen die elkaar naar het leven stonden. De protestantse Unionisten wilden bij het VK horen, maar de Katholieken vonden dat zij met Ierland herenigd moesten worden. Dat heeft jaren lang tot een gewapende strijd en verbeten burgeroorlog geleid en, zoals we weten, zonder winnaar. En nog jaarlijks houden de Protestantse Unionisten hun Oranjemars, ook door de katholieke wijken, en herinnert deze optocht aan de overwinning van Willem III (van oranje) op Jacobus II uit 1691.
Terug naar nu: Ierland blijft lid van de EU, maar het VK treedt uit. Nog los van de handelsovereenkomst die het VK en de EU nog zouden moeten sluiten, ontstaat het probleem dat Ierland en Noord-Ierland nu vreedzaam naast elkaar moeten kunnen leven.
Er was vrij verkeer van personen, goederen en diensten, want Ierland en het VK waren beide lid van de EU. Dat paste ook in het ‘Goede Vrijdag’-akkoord van 10 april 1998, waarin de vrede een kans kreeg en zowel de Noord-Ierse als de Ierse bevolking in een eigen referendum hun zegen gaven aan dit vredesprocesresultaat.
Door de Brexit zou er een grens komen tussen Noord-Ierland en Ierland, en dat is tegen de afspraken uit het ‘Goede Vrijdag’-akkoord. Dus moest er een ‘vreedzame’ oplossing voor dit vraagstuk worden gevonden, die eigenlijk geen grens tussen beide toestond, maar toch recht deed aan de EU-uittreding van het VK, waaronder Noord-Ierland.
In de uittredingsovereenkomst van 17 oktober 2019 werd daarom afgesproken dat Noord-Ierland als onderdeel van het VK de EU zou verlaten, maar er zouden geen douanecontroles plaatsvinden tussen Ierland en Noord-Ierland (alsof er een grens werd getrokken in de zee tusen VK en Noord-Ierland). De goedereneisen (kwaliteit en veiligheid) van de EU zouden wel voor Noord-Ierland gelden maar niet voor de rest van het VK. Goederen van het VK die naar Noord-Ierland gaan worden, voor ze daar naartoe gaan, door het VK gecontroleerd.
Aanvullend werd afgesproken dat het Noord-Ierse parlement vanaf 2025 elke vier jaar zou mogen besluiten of zij deze regeling wilde handhaven of beëindigen. Noord-Ierse Brexit.
Maar de heer Boris Johnson zou Boris Brexit niet zijn, als hij zich hieraan zou houden, wetend dat een deel van het VK zo alsnog aan de verfoeide Brusselse regels gebonden blijft, zeer tegen de zin van de hard-liners uit het Britse Brexit-kamp (en zijn cruciale aanhang).
Dus Tom ‘Boris’ Poes verzon een list: hij kwam alsnog met een wetsvoorstel dat Britse regels (o.a. over staatssteun en douaneregels) altijd voorrang hebben op EU-regels. Unionisten blij dat ze daarmee weer een stukje richting VK waren opgeschoven. Maar uiteraard zijn de Iers gerichte Katholieken daar – mild geformuleerd – minder blij mee.
De broze vrede in Noord-Ierland kan daardoor wel eens omslaan. Begin 2019 was er al een bomaanslag, opgeëist door de (New) IRA (Irish Republican Army, Iers Republikeinse Leger), overigens niet gelinkt aan de Brexit. Ook op de Brexit-dag van 31 januari 2020 werd na een tip een bom gevonden onder een vrachtwagen. Noord-Ierse Brexit
De heer Johnson en zijn regering nemen dus een enorm groot risico dat de Noord-Ierse strijd weer oplaait met alle onnodige ellende, gewonden en doden die dat zou kunnen betekenen. Het lijkt voor de heer Johnson belangrijker zijn gelijk te halen en zijn imago op te poetsen!
Het doel heiligt de middelen of op zijn Brussels gezegd: The goal saints the waists! (m/z The end justifies the means)