Vertrouwen in de politiek: Nieuwelingen
Vertrouwen in de politiek: Nieuwelingen
Dus de gevestigde politieke partijen zijn uitgewerkt en de proteststemmen nemen met elke verkiezingen verder toe.
Zo kennen we de opkomst van populistische partijen, waarvan het kenmerk is dat zij het volk naar de mond praten vanuit een tegenstelling van de heersende elite. Denk aan Partij Voor Vrijheid (PVV), Forum voor Democratie (FvD), Groep Van Haga / Belang van Nederland (BVNL) en JA21 als de belangrijkste partijen van deze stroming. En zo zijn er nog meer andere deelnemende partijen geweest aan de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 (in totaal 37, een nieuw record), die daarmee de versnippering van het politieke landschap compleet maakten.
De vier met name genoemde populistengroepen kenmerken zich door hun onvredeoorsprong en hun afsplitsing uit die gevestigde partijen. Alleen Forum kwam voort uit het onwaarheidsoffensief tegen het associatieverdrag met Oekraïne (2016). En daar wringt de schoen: de meeste nemen het niet zo nauw met de waarheid en suggereren meer dan de werkelijkheid laat zien. Van dat laatste is de heer Donald Trump het grote voorbeeld en die vierde successen met liegen en bedriegen, maar won zelfs stemmen. Dus moet de heer Baudet van FvD hebben gedacht ‘dat smaakt naar meer’.
In elk geval fungeren zij als proteststem tegen de gangbare grote vier (VVD, CDA, D66 en PvdA) dan wel als inhoudelijke kluif die iets beters belooft dan die grote vier ooit hebben waargemaakt.
Zo mag de omroep Ongehoord Nederland (ON) zich graag als spreekbuis presenteren van deze populisten en zijn haar politici graag geziene gasten in hun ‘nieuws’-programma. Ook daar is de waarheid niet belangrijk, alleen de suggestie doet ertoe om kijkers te binden. Een mooi voorbeeld waren de filmfragmenten van zwarte mensen die witte mensen fysiek belagen en gebracht werden als racisme tegen blanken. De achterhaalde beeldenverzameling kon niet worden gerelateerd aan een racistisch motief (er is geen context en in elk geval is deels het motief anders dan ON wil doen geloven). De populistische politieke partijen willen zich graag afficheren als ondersteuners van ON. Deze politieke partijen kunnen niet verboden worden, maar de omroep ON kan door het niet hanteren van de publieke omroepregels wel van de publieke zenders geweerd worden.
Het betekent in elk geval dat hun steun onder de burgers niet minder wordt, in tegendeel: hoe meer onwaarheid en onwettelijke voorstellen (bijvoorbeeld asielaanvragen in de regio, push-backs, belemmeren asielaanvragen, etc. tegen de internationale afspraken en verdragen in, geen bed-bad-brood-regeling, mensONwaardige asielopvang), hoe meer steun.
De grote vraag is hoe dit gaat werken voor de BoerBurgerBeweging (BBB), die met één zetel in de Tweede Kamer zat (door overlopers mevrouw Lilian Helder van de PVV, de heer Derk Jan Eppink en mevrouw Nicki Pouw-Verweij van JA21 – na FvD) en inmiddels op 4 zetels, en bij de laatste verkiezingen voor Provinciale Staten een mega-overwinning boekte, opnieuw ten koste van de gevestigde partijen. En niet alleen boeren hebben op de BBB gestemd, maar ook veel andere burgers.
Het is opvallend dat de BBB voor de nieuwe Tweede Kamerverkiezingen op dit soort populistische politici terugvalt. Wat voegen zij toe? Geen verdraagzaamheid, geen opbouwende benaderingen, maar alleen intolerantie en afbraak.
Vraag is en blijft voorlopig of het populisme – ook voor BBB – gaat zegevieren?
1 vertrouwen in de politiek of niet
2 Vertrouwen in de politiek 2 de nieuwe bestuurscultuur
3. Vermindering vertrouwen in de politiek 3
4. Vertrouwen in de politiek: radicalisering (4)
5. Vertrouwen in de politiek: nieuwelingen (5)
Auteur Guus